وبلاگ Book club
» معرفی کتاب: مدیریت رفتارهای یکهویی
عنوان کتاب: مدیریت رفتارهای یکهویی
نویسنده: فردریک فانژه و شارل ادوآرد رانگد
مترجم: محیا احمدی‌پور
انتشارات: نشر شمعدونی
تصور کنید همراه دوستتان جایی رفته اید، منظره جالبی می بینید، تلفن همراهتان را در میآورید و عکس میگیرید. صفحه اینستاگرامتان را باز می کنید و می نویسید:«من و دوستم، همین حالا، یکهویی» در خیابان در حال حرکتید؛، کسی به شما تنه میزند، ناسزا می شنوید و«یکهویی» خودتان را وسط یک دعوای خیابانی می یابید. از دوستتان عصبانی هستید، بدون این که فکر کنید، «یکهویی» به او تلفن می زنید و چیزهایی می گویید که بعدا از گفتنش پشیمان می‌شوید.
مطلب مرتبط
آیا مدیتیشن می تواند افکار منفی را از بین ببرد؟آیا در هر لحظه، هرکاری که دوست دارید را بدون فکر کردن به عواقبش انجام می‌دهید؟
اگر جواب شما به این پرسش‌ها مثبت است، شما یک فرد تکانش‌گر هستید تکانش‌گری تعریف‌های متفاوتی دارد برای مثال اگر بی فکر عمل می‌کنید، بی‌نهایت حساس و زودرنج هستید، خیلی سریع عصبانی می‌شوید، نمی‌توانید خودتان را کنترل کنید، ناگهان از کوره در می‌روید و...و اگر در این رفتارها، بیش از حد افراطی عمل کنید، به مشکل پزشکی‌قانونی دچار می‌شوید.
نویسندگان در این کتاب افرادی را مثال می زنند که کنترلی بر خشم خود نداشته اند و به دیگران پرخاش می کرده اند. این کتاب هم برای کسانی که می خواهند خشم و هیجان های خود را مدیریت کنند، مفید است و هم به کسانی که در اطراف خود چنین افرادی را دارند، کمک می کنند تا شیوه درست رفتار در چنین موقعیت هایی را بیاموزند. به طور مثال در این کتاب به نوجوان پرخاشگری اشاره شده که والدین او باید نحوه رفتار با وی را فرا بگیرند. همچنین به شوهری اشاره شده که با همسرش بدرفتاری می کند. این کتاب با نثری ساده و خواندنی برای هر فردی که می‌خواهد زندگی بهتر و روان سالمتری داشته باشد، مفید است. خود را برای مدیریت احساسات آنی بیان کرده اند.
دکتر فردریک فانژه روانشناس و استاد دانشگاه در فرانسه در مقدمه این کتاب نوشته است « در جایگاه یک روانپزشک، همواره سعی کرده ام رویکردی دقیق و علمی انتخاب کنم که در عین حال، انساندوستانه و یاری دهنده نیز باشد.» در پشت جلد این کتاب آمده است: همراه دوستتان جایی رفته اید، منظره جالبی می بینید، تلفن همراهتان را در میآورید و عکس میگیرید. صفحه اینستاگرامتان را باز می کنید و می نویسید:«من و دوستم، همین حالا، یکهویی» در خیابان در حال حرکتید؛ کسی به شما تنه میزند، ناسزا می شنوید و«یکهویی» خودتان را وسط یک دعوای خیابانی می یابید. از دوستتان عصبانی هستید، بدون این که فکر کنید، «یکهویی» به او تلفن می زنید و چیزهایی می گویید که بعدا از گفتنش پشیمان می‌شوید. مجموعه این «رفتارهای یکهویی» در دنیای روانشناسی با عنوان رفتار تکانشی شناخته می شود. افراد زورنج و عصبانی، افراد احساسی و افراد عجول گوشه ای از رفتارها تکانشی را به نمایش می گذارند. البته همه رفتارهای تکانشی بد نیست. مانند تصمیم گیری سریع در یک موقعیت حساس و خریدن نان پس از آن که بوی وسوسه انگیزش شما را به نانوایی می کشاند. اما رفتارهای تکانشی نیاز به مدیریت و کنترل دارد. خواندن این کتاب به ما کمک می کند که متوجه شویم کدامیک از رفتارهای تکانشی ما آزاردهنده است.
در این کتاب، دکتر فردریک فانژه، استاد دانشگاه، مختصص علوم اعصاب و روانپزشک به افراد بسیاری برای کنترل و مدیریت رفتارهای تکانشی و هیجانی کمک کرده است. دکتر فانژه در این کتاب با تمرین‌های عملی، به ما می آموزد تا رفتارهای تکانشی را در زندگیمان مدیریت کنیم.
این کتاب از ۳ فصل تشکیل شده است که در دو ۲ فصل اول تکانش‌گری و انواع آن و در فصل آخر چگونگی غلبه و ترک این رفتارها را توضیح می‌دهد و راهکارهایی برای به دست آوردن آرامش و حفظ اعصاب ارائه میکند. در هر بخش تست های روان شناسی وجود دارد که خواننده با حل کردن آنها، مشکلاتش رو بهتر درک میکند.
مجموعه این «رفتارهای یکهویی» در دنیای روانشناسی با عنوان رفتار تکانشی شناخته می شود. افراد زورنج و عصبانی، افراد احساسی و افراد عجول گوشه ای از رفتارها تکانشی را به نمایش می گذارند. البته همه رفتارهای تکانشی بد نیست. مانند تصمیم گیری سریع در یک موقعیت حساس و خریدن نان پس از آن که بوی وسوسه انگیزش شما را به نانوایی می کشاند. اما رفتارهای تکانشی نیاز به مدیریت و کنترل دارد. خواندن این کتاب به ما کمک می کند که متوجه شویم کدامیک از رفتارهای تکانشی ما آزاردهنده است. بسیاری از افراد زمانی که خشمگین و عصبانی می شوند می‌گویند دست خودمان نیست، این کتاب به مخاطبان خود می آموزد، چگونه بر عصبانیت و خشم خود غلبه کنند.
بخشی از تجربیات بیان شده در کتاب:
اگر تهدید کردید، حتماً حرفتان را عملی کنید؛ یا دستکم از تهدیدهایی دست‌یافتنی‌تر استفاده کنید... یا این‌که میتوانید به دیگران اطمینان دهید که: «من میدانم که عصبانی هستی و تمام وسایل اطرافت را شکستهای، اما من اینجا هستم تا اگر دوست داری حرفهایت را بشنوم. وقتی کارت تمام شد، میتوانی پیش من بیایی؛ من نمیتوانم این میزان از خشونتی را که خودت هم متوجه‌اش نیستی، تحمل کنم، بنابراین میروم دوری بزنم و تا یک ساعت دیگر میتوانی به دیدنم بیایی. من برای کمک به تو اینجا هستم.» در واقع، این نوعی تهدید مثبت است. ما قرار ملاقاتی ترتیب میدهیم، خودمان را برای صحبت با یکدیگر آماده میکنیم و برای این ملاقات، خود را با احساساتی زیبا میپوشانیم. کلمات نمیتوانند همزمان با رفتارهای تکانشی همپوشانی داشته باشند. هرگز ممکن نیست. بنابراین بیایید کمی متفاوت باشیم.
ما گاهی تلاش می کنیم به کسی که خشمگین است بگوییم آرام باش! اما این گونه دستورها بیان عاطفی را در فرد خاموش میکند. برعکس وقتی یکی از نزدیکانتان عصبانی است، باید به او کمک کنید تا به جای رفتارهای ناشایست خشمش را بیشتر با کلمات ابراز کند. برای این کار باید بی طرف بود، البته نه آنکه بی تفاوت بود، سعی کنید در طول صحبت در کنارش بمانید و تا جایی که ممکن است کمتر مداخله کنید.
کامیل تعریف می کند که وقتی بسیار خشمگین است یا زمانی که احساس میکند نزدیک است از ناراحتی منفجر شود، به خرید می رود. ماری هم این کار را انجام می دهد و هر دوی آنها هم چیزهای بی فایده بسیاری را می خرند. اما اینبار آنها فقط فروشگاه‌گردی میکنند، در خیابان پرسه می زنند و به لباسهای زیبا فکر میکنند بدون آنکه بخواهند آنها را داشته باشند و دیگر صحبتی از مقروض شدن آنها هم نخواهد بود. در این صورت شاید بتوانیم بگوییم که اگر توجه خود را به موضوع دیگری جلب کنیم، آنوقت دیگر سریع دست به کار نمی شویم.
فرار همیشه به معنای شکست نیست. در حقیقت واکنشی طبیعی به استرس است، از سویی، بقای نسل را تضمین میکند و از سوی دیگر، موجب فراهم شدن فرصت لازم برای واکنش و تسهیل سازگاری نیز میشود. فرار راهی آسان برای افرادی است که از درگیری دوری میکنند. فرار کافی نیست، اما به دلایلی محکم، اولین گام مفید است که می‌تواند مانع هجوم بردن با چشمانی بسته و پرت کردن خود به پرتگاه شود. گاهی فقط اگر دو قدم از مشکلات عقب‌‌تر برویم، بهتر می‌توانیم آنها را ببینیم و به معنای واقعی کلمه از آن ها فاصله بگیریم.
یکی از بیمارانم که البته کمی هم فلسفه بافی میکند، می‌گفت:《وقتی دیگر نمیتوانم حرفم را تمام کنم، میروم و آن محل را ترک میکنم. دست کم با این کار مانع تحقیر خود می‌شوم. میتوان گفت کمی شبیه سکوت است: چیزی نگفتن بهتر از مزخرف گفتن است. فرار بازهم یک عمل محسوب میشود اما سکوت کردن عواقبی ندارد.》
هنری این تکنیک را امتحان کرد و تجربه اش را با ما در میان گذاشت: «وقتی احساس میکنم که الان عصبانی می شوم، سریع در ذهنم شبکه را تغییر می دهم، شبکه موسیقی را انتخاب و شروع میکنم به خواندن آهنگ «نه، نه، هیچ چیز تغییر نکرد.» گاهی از این کار خندهام میگیرد، احساس میکنم که چقدر مسخره ام. اما همچنان تکرار می کنم: «نه، نه» و دیگر عصبانی نیستم.»
رفتارهای تکانشی می‌تواند موجب آسیب اطرافیان شود. مادر کریم با اشک و زاری تعریف می‌کرد: «در گذشته اوقات خوشی را با یکدیگر سپری میکردیم. اما حالا هر کاری هم بکنم او عصبانی میشود. غذاهای موردعلاقهاش را می‌پزم، اما او بشقاب را به سمت دیوار پرت میکند و در را پشت سرش میکوبد، فقط به دلیل آنکه از او پرسیدم اوضاع مدرسه چگونه بوده است. من دیگر واقعاً گیج شدهام. وقتی همسرم تنبیهش میکند، او هم مشتی به دیوار میکوبد. با این‌که سعی میکنم او را خوشحال کنم، اما باز هم موفق نمیشوم. گاهی حتی میترسم که مرا کتک بزند.
مادر ماری دوباره ماجرای خرید بیامان کفشهای دخترش را تعریف میکند: «رفتارهای دیگر ماری نیز در این مثال بهخوبی خلاصه میشود! روزی ماری با ده جفت کفش مختلف برگشت. آنها اصلاً شبیه یکدیگر نبودند، حتی نمیتوانستم بگویم که او بین یک یا چند کفش دیگر تردید داشته و به همین دلیل هم در نهایت دو یا سه جفت کفش خریده است. نه، اینطور نیست! او یک جفت صندل پارچهای، یک جفت صندل چرمی و یک جفت چکمه، یک جفت پوتین پاشنهدار و یک جفت هم پوتین تخت بدون بند خریده بود، در واقع میتوان گفت او یک ویترین کامل را خریده بود. من حس میکردم نماینده کفشفروشی آمده و برای فروش اجناسش چربزبانی میکند! میدانید دخترم به داد و فریادهای من چه جوابی داد: «دلم خواست، همین»؛ گویی هیچ اتفاقی نیفتاده است.
