صداهایی از چرنوبیل

عنوان کتاب : صداهایی از چرنوبیل

نویسنده : سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ

مترجم : حدیث حسینی

‌

کتاب صداهایی از چرنوبیل، اثری نوشته ی برنده ی نوبل ادبیات، سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ است.

در روز 26 آپریل 1986، بدترین حادثه ی مربوط به رآکتور هسته ای در تاریخ در چرنوبیل به وقوع پیوست و مساحتی به بزرگی سه چهارم اروپا را آلوده کرد. کتاب صداهایی از چرنوبیل، اولین اثری است که شرح هایی شخصی از این فاجعه را ارائه می کند. نویسنده ی کتاب، سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ با صدها نفر از کسانی مصاحبه کرده که زندگی شان تحت تأثیر این فاجعه قرار گرفته است. داستان های شهروندان بی گناه، آتش نشانان و متصدیان پاکسازی آلودگی، پرده از ترس، سردرگمی و عصبانیتی برمی دارد که هنوز همراه شان است. کتاب صداهایی از چرنوبیل، اثری فوق العاده بااهمیت، فراموش نشدنی، تأثیرگذار و صادقانه است که به یکی از سخت ترین تجربه های بشر در مواجهه با مشکلات می پردازد. ‌

تصویر رسانه ای بازتاب داده شده از این حادثه هیچ گاه حتی پس از گذشت سال ها از این حادثه کامل نبود و نتوانست عمق فاجعه رخ داده را به نمایش بگذارد. داستانی که رسانه ها و دولت وقت از این حادثه روایت کردند با داستانی که شاهدان عینی ماجرا امروز روایت می کنند ، بسیار متفاوت است، در آن زمان کمتر کسی از میان مردم می دانست چه خبر است. مقامات دولتی در تلاش برای حفاظت از خود مردم را فریب دادند. آنها به مردم اطمینان دادند همه چیز تحت کنترل است و هیچ خطری آنها را تهدید نمی کند.با این حال تاکنون آثار مختلفی درباره این حادثه منتشر شده است، یکی از مهمترین آن ها «صداهایی از چرنوبیل» نام دارد کتابی که نویسنده بلاروسی آن سوتلانا الکسیویچ از سوی آکادمی سوئد برنده جایزه ادبی نوبل 2015 اعلام شد.

این کتاب رمان نیست، یک گونه از نویسندگی است که نویسنده آن را با عنوان «رمان جمعی» معرفی می کند.السویچ از کسانی که از همان صبح انفجار درگیر حادثه شدند، گفت وگوهای متفاوتی انجام داده است، از آتش نشان های درگیر ماجرا گرفته تا همسران و وفرزندان معلول، فیزیکدان ها، دانشمندان و ... در این مصاحبه هر فرد از زاویه دید خود به ماجرا نگریسته است و این داستانی چند جانبه را روایت می کند. ‌کتاب «صداهایی از چرنوبیل» ـ تاریخ شفاهی یک فاجعه ـ دنیای پس از فاجعه ی چرنوبیل را روایت می کند نه خود چرنوبیل را. این کتاب می گوید انسان چگونه با واقعیت های نوینی که روی داده و جاری است اما هنوز برایش مفهوم نیست و ناشناخته مانده است کنار می آید و بعد از فاجعه ی چرنوبیل دانش نوینی پیش رویش گشوده می شود که برای همه ی بشریت مفید است.

این انسان ها در حقیقت جنگ جهانی سوم را تجربه کرده اند... جنگ هسته ای... مجموعه کتاب های این نویسنده یکی در پی دیگری تاریخ مستندند و روح انسان دوران شوروی و بعد از شوروی را روایت می کنند. او در هر یک از کتاب هایش در قالب نوینی ظاهر می شود و این جاست که سخنان پیامبرگونه ی «لئو تولستوی» نویسنده ی شهیر روس واقعیت پیدا می کند ـ «خود حیات بیش از آن شگفتی و جذابیت دارد که در پی خیال پردازی از آن باشیم» سوتلانا می گوید: «بیشتر زوایای روح انسان در قالب هنر و ادبیات نمی گنجند.»